KONU: Yeni Torba Kanun ile Vergi Kanunlarında Öngörülen Düzenlemeler.
“Bazı Vergi Kanunları ile Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” başlıklı Yeni Torba Kanun Tasarısı 27 Eylül 2017 tarihinde TBMM’ye sunulmuştur.
Bu sirkülerimizde vergi uygulamalarında yapılması öngörülen düzenlemeler Kanun bazında özetlenmektedir.
- A) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
1) Kira gelirlerinde uygulanan %25’lik götürü gider oranının %15’e düşürülmesi
Bu Kanunun 15 inci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun “Giderler” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yapılması öngörülen değişiklik ile gayrimenkul sermaye iratlarına yönelik olarak mükelleflerin gerçek giderlerine karşılık olmak üzere hasılatlarının %25’i oranında uygulanmakta olan götürü gider oranı %15’e düşürülmektedir.
Yürürlük tarihi: 01 Ocak 2017 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere yayımı tarihinde.
2) Kurumlarda dağıtılmayan kar paylarına stopaj uygulaması
Bu Kanunun 16 ncı maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun “Vergi Tevkifatı” başlıklı 94 üncü maddesinde yapılması öngörülen değişiklik ile elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar sermayeye eklenmeyen ve/veya kar dağıtımına da konu edilmeyen dağıtılabilir kurum kazançlarından kurum bünyesinde tevkifat yapılması yönünde düzenleme yapılmaktadır.
Madde ile getirilen düzenleme kapsamında tevkifata tabi tutulduktan sonra söz konusu kazançların;
- Sermayeye eklenmesi halinde, bu düzenleme uyarınca yapılan tevkifatın sermayeye eklenen kazanca isabet eden kısmının red ve iade olunacağı,
- Dağıtıma tabi tutulması halinde ise dağıtılan kazançlar üzerinden bu düzenleme uyarınca yapılan tevkifatın bu kazançlar üzerinden kar dağıtımına bağlı olarak 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 6/b-i ve 6/b-ii bentleri ile 5520 sayılı Kanunun 15 ve 30 uncu maddeleri gereğince yapılan tevkifata mahsup edileceği,
- Mahsuba konu tutarın kar dağıtımına bağlı olarak hesaplanan vergiden fazla olması halinde fark tutarın veya hesaplanan verginin bulunmaması halinde dağıtılan kazanca isabet eden tevkifat tutarının kuruma red ve iade olunacağı
düzenlenmektedir.
Yürürlük tarihi: Bu Kanunun yayımlandığı tarihten sonra verilmesi gereken kurumlar vergisi beyannamelerinin ait olduğu hesap döneminde elde edilen kurum kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde.
3) Gelir Vergisi tarifesindeki %27 oranının %30’a çıkarılması.
Bu Kanunun 17 nci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun “Esas Tarife” başlıklı 103 üncü maddesinde yer alan %27 oranı %30’a çıkarılmaktadır.
Ayrıca mezkur madde ile gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir dilimi buna göre aşağıdaki şekilde revize edilmektedir.
| Eski hali | Yeni hali |
| 70.000 TL’den fazlasının 70.000 TL’si için 16.150 TL, (ücret gelirlerinde 110.000 TL’den fazlasının 110.000 TL’si için 26.950 TL), fazlası %35 | “70.000 TL’den fazlasının 70.000 TL’si için 17.350 TL (ücret gelirlerinde 110.000 TL’den fazlasının 110.000 TL’si için 29.350 TL), fazlası %35” |
Yürürlük tarihi: 1/1/2017 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir. Ancak yine bu Kanunun geçici 3 üncü maddesiyle Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yapılan düzenlemenin 1/1/2018 tarihinden itibaren elde edilen ücret gelirleri için uygulanacağı,dolayısıyla anılan maddeyle yapılan değişikliğin 2017 yılında elde edilen ücret gelirleri için uygulanmayacağına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
4) 1.404,06 TL net asgari ücretin altında kalanlara ilave ödeme yapılması
Bu Kanunun 18 inci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununa eklenmesi öngörülen Geçici 87 nci madde ile sadece kendisi için asgari geçim indirimi hesaplanan asgari ücretlilere ödenen 1.404,06 TL net ücretin altında kalanlara, bu tutar ile 2017 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin olarak aylık hesaplanan net ücreti arasındaki fark tutarın, ücretlinin asgari geçim indirimine ayrıca ilave edilmesi amaçlanmaktadır.
Ayrıca yine bu madde ile mezkur maddenin yayımı tarihinden önce birinci fıkra hükmünde yer alan esaslara göre ilave asgari geçim indirimi uygulanamaması nedeniyle çalışanlarca fazla ödenen vergilerin maddenin yayımı tarihinden sonra verilecek muhtasar beyannameler üzerinde hesaplanan vergiden mahsup edilmek suretiyle çalışanlara ödenmek üzere vergi sorumlularına reddolunması sağlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/9/2017 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde.
- B) 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
1) Bazı şirketler için kurumlar vergisi oranının %22’ye çıkarılması
Bu Kanunun 95 inci maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanu’nun “Kurumlar vergisi ve geçici vergi oranı” başlıklı 32 nci maddesinde yapılması öngörülen düzenleme ile bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında faaliyette bulunan sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden %22 oranında kurumlar vergisi alınacağı düzenlenmekte ve bu şekilde belirlenen kurumlar vergisi oranını değiştirme hususunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmektedir.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinden sonra verilmesi gereken beyannamelerde beyan edilmesi gereken kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde.
2) 2018 takvim yılında yatırım teşvik belgesi kapsamında münhasıran imalat sanayiinde gerçekleştirilecek yatırım harcamalarına ilişkin oranlar
Hatırlanacağı üzere, 6770 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 9 uncu madde ile mükelleflerin 2017 takvim yılında gerçekleştirdikleri imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları için, yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlara sağlanan yatırıma katkı oranının ilave 15 puana kadar artırılabilmesi, kazanca yüzde 100’e kadar indirimli kurumlar vergisi uygulanabilmesi ve yatırım döneminde hak edilecek yatırıma katkı tutarının yüzde 100’ünün diğer faaliyetlerden elde edilen kazançtan indirilebilmesine imkân sağlanması yönünde Bakanlar Kuruluna yetki verilmişti.
Bu Kanunun 96 ncı maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “2017 takvim yılında” ibaresi ”2017 ve 2018 takvim yıllarında” şeklinde değiştirilerek, imalat sanayii yatırımları için Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesi kapsamındaki yatırım teşviklerinden daha yüksek oranlarda faydalanılmasına imkân veren düzenlemenin 2018 yılında da uygulanmasına imkân sağlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımın tarihinde.
3) Taşınmazların satışından doğan kazançlara uygulanan %75’lik istisna oranının %50’ye indirilmesi
Bu Kanunun 94 üncü maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “İstisnalar” başlıklı 5 inci maddesinde değişiklik yapılmaktadır. Maddenin birinci fıkrasının;
–(a) bendiyle kurumların iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançlarına uygulanan %75’lik istisna %50’ye indirilmektedir.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
4) Bankalara borçlu olanların ve bunların kefillerinin, bu borçlara karşılık olarak taşınmaz ve iştirak hisselerinin bankalara devrinden doğan kazançları ve bankaların bu varlıkları elden çıkartmalarından doğan kazançlarına tanınan kurumlar vergisi istisnası, finansal kiralama ve finansman şirketlerini de kapsayacak şekilde genişletilmesi
Aynı fıkranın (b) bendiyle, 5520 sayılı Kanunun beşinci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan ve bankalara borçlu olanların ve bunların kefillerinin, bu borçlara karşılık olarak taşınmaz ve iştirak hisselerinin bankalara devrinden doğan kazançları ve bankaların bu şekilde elde ettikleri kıymetlerin satışından doğan kazançlarına tanınan kurumlar vergisi istisnası, banka dışı finansal kurumlar olan finansal kiralama ve finansman şirketlerini de kapsayacak şekilde genişletilmektedir. Ayrıca mevcut düzenlemede yer alan %75 istisna oranı taşınmazlar için %50, diğer kıymetler için %75 olarak yeniden belirlenmektedir.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
5) Risturn istisnası hükümlerinin kaldırılması
Aynı fıkranın (c) bendiyle, kooperatiflerin muafiyetine ilişkin yapılan yeni düzenleme çerçevesinde, kooperatiflerin ortak içi işlemleri nedeniyle kurumlar vergisi hesaplanması ve ödenmesi gerekmeyeceğinden 5520 sayılı Kanunun beşinci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde düzenlenen risturn istisnasında üretim ve kredi kooperatiflerine ilişkin düzenleme yersiz kalmaktadır. Bu nedenle anılan kooperatiflere ilişkin risturn istisnası hükümleri mevcut düzenlemeden çıkarılmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
6) Kooperatiflerde muafiyet uygulaması
Bilindiği üzere, mevcut uygulamaya göre kooperatifler ortak dışı işlem yaptıktan takdirde muafiyetlerini kaybetmekte ve kurumlar vergisi mükellefi olarak vergiye tabi tutulmaktadırlar. Bu durum, kooperatiflerin istisnai nitelikteki ortak dışı işlemleri nedeniyle muafiyetten mükellefiyete geçmelerine sebep olmakla birlikte vergi idaresince yapılan tespitler neticesinde cezalı tarhiyatlara da muhatap olmaları sonucunu doğurabilmektedir.
Bu Kanunun 93 üncü maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Muafiyetler başlıklı 4 üncü maddesinin kooperatiflere ilişkin “k bendinde” yapılması öngörülen değişiklik ile kooperatiflerde ortak dışı işlemlerden ne anlaşılması gerektiğine madde metninde yer verilmekte, kooperatiflerin faaliyetlerinin icrasına mahsus olarak iktisap ettikleri demirbaş, makine, teçhizat, taşıt vb. maddi duran varlıklarının ekonomik ömürlerini tamamladıktan sonra elden çıkarılmalarının ortak dışı işlem olarak kabul edilmeyeceği düzenlenmektedir.
Aynca kooperatiflerin ortak dışı işlemleri nedeniyle muafiyetlerini kaybetmemelerine ve bu işlemlerinden doğan kazançlannm kooperatif tüzel kişiliğine bağlı ayn bir iktisadi işletme nezdinde Maliye Bakanlığınca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde vergilendirilmesine ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
- C) 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
1) Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlar tarafından katma değer vergisi mükellefi olmayan gerçek kişilere elektronik ortamda sunulan hizmetler
Bu Kanunun 48 inci maddesiyle, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun Vergi Sorumlusu başlıklı 9 uncu maddesinde değişiklik yapmak suretiyle Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlar tarafından katma değer vergisi mükellefi olmayan gerçek kişilere elektronik ortamda sunulan hizmetlere ilişkin katma değer vergisinin, Avrupa Birliği uygulamalarına benzer şekilde, bu hizmeti sunanlar tarafından beyan edilip ödenmesi amaçlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımlandığı ayı izleyen aybaşında.
2) Roaming hizmetlerine ilişkin istisna uygulaması
Bu Kanunun 49 uncu maddesiyle, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun istisnalara ilişkin 17 nci maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle cep telefonu abonelerinin yurtdışında yaptıkları kullanımlara ilişkin yurtdışında bulunan operatör tarafından, yurtiçindeki operatöre verilen roaming hizmetine ilişkin bedel ile bu bedelin yurtiçindeki operatör tarafından aboneye yansıtılması, katma değer vergisinden istisna edilmektedir. Dolayısıyla söz konusu hizmetlere ilişkin bedeller, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 39 uncu maddesindeki hüküm gereğince özel iletişim vergisinden de istisna olacaktır.
Yürürlük tarihi: Yayımlandığı ayı izleyen aybaşında.
3) Finansal kiralama ve finansman şirketlerine yapılan teslimler
Ayrıca, aynı kanun maddesiyle, bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin bankalara devir ve teslimlerinde tanınan katma değer vergisi istisnası, finansal kiralama ve finansman şirketlerine yapılan devir ve teslimlerde de uygulanması sağlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
4) İmalat sanayii yatırımlarına ilişkin inşaat harcamaları dolayısıyla yüklenilecek katma değer vergisinin iadesi uygulamasının 2018 yılında da sürdürülmesi
Bu Kanunun 50 nci maddesiyle, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun imalat sanayine yönelik yatırım teşvik belgelerine ilişkin geçici 37 nci maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle imalat sanayii yatırımları üzerindeki katma değer vergisinden kaynaklı finansman yükünü gidermek amacıyla bu yatırımlar nedeniyle 2017 yılında yapılacak inşaat harcamaları dolayısıyla yüklenilecek katma değer vergisinin iadesi uygulamasının 2018 yılında da sürdürülmesi amaçlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
5) (FATİH) Projesi kapsamında yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin başta katma değer vergisi olmak üzere, diğer vergi ve benzeri mali yükümlülüklerde istisna sağlanması
Bu Kanunun 51 inci maddesiyle, Katma Değer Vergisi Kanununa eklenmesi öngörülen geçici 38 inci madde ile Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi kapsamında yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin başta katma değer vergisi olmak üzere, diğer vergi ve benzeri mali yükümlülüklerde istisna sağlanmak suretiyle idare ve proje yüklenicilerinin maliyetlerinin düşürülerek, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından bu Proje kapsamında yapılacak harcamaların azaltılması amaçlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
- D) 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
Bu Kanunun 25 inci maddesiyle, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesine eklenen hükümle taşıtın teslimi, ilk iktisabı ve ithalinde, hesaplanacak özel tüketim vergisi hariç, katma değer vergisi matrahını oluşturan değerler taşıt değeri olarak tanımlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
Bu Kanunun 26 ncı maddesiyle, otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerinin vergilendirme usulü değiştirilerek mevcut vergilendirme ölçütlerine taşıt değeri de eklenmektedir. Mevcut tarife, 2017 yılı ve eski model taşıtlar için uygulanmak üzere geçici maddede (I/A) sayılı tarifede düzenlenmekte, 1.1.2018 tarihinden itibaren kayıt ve tescil edilen taşıtlar için ise (I) sayılı tarifede yapılan değişiklik uygulamaya konulmaktadır. Diğer taraftan motosikletlerin vergilendirilmesinde ölçütler değiştirilmemekte ve mevcut tarifede yer alan, “Taşıt Değeri” ve “Satır Numarası” sütunları olmaksızın, vergi tutarları korunmaktadır.
| Motor Silindir Hacmi (cm 3) | Taşıt Değeri (TL) | Satır Numarası | Taşıtların Yaşlan ile Ödenecek Yıllık Vergi Tutan (TL) | |||||
| 1 – 3 | 4 – 6 | 7 – 11 | 12 – 15 | yukarı | ||||
| yaş | yaş | yaş | yaş | yaş | ||||
| 1- Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri | ||||||||
| 1300 cm’ ve aşağısı | 40.000’i aşmayanlar | 1 | 904 | 630 | 353 | 267 | 95 | |
| 40.000’i aşıp 70.000’i aşmayanlar | 2 | 994 | 693 | 388 | 294 | 104 | ||
| 70.000’i aşanlar | 3 | 1.085 | 756 | 423 | 320 | 114 | ||
| 1301 – 1600 cm’ e kadar | 40.000′ i aşmayanlar | 4 | 1.449 | 1.086 | 630 | 445 | 171 | |
| 40.000’i aşıp 70.000’i aşmayanlar | 5 | 693 | 489 | 187 | ||||
| 1.593 | 1.195 | |||||||
| 1601 – 1800 cm’ e kadar | 100.000’i aşmayanlar | 6 | 1.738 | 1.303 | 756 | 534 | 204 | |
| 7 | 2.814 | 2.199 | 1.295 | 790 | 306 | |||
| 100.000’i aşanlar | 8 | 3.069 | 2.399 | 1.413 | 862 | 334 | ||
| 1801 – 2000 cm’ e kadar | 100.000’i aşmayanlar | 9 | 4.432 | 3.414 | 2.007 | 1.195 | 471 | |
| 100.000’i aşanlar | 10 | 4.835 | 3.725 | 2.189 | 1.304 | 514 | ||
| 2001 – 2500 cm’ e kadar | 125.000′ i aşmayanlar | 11 | 6.648 | 4.826 | 3.015 | 1.802 | 713 | |
| 125.000’i aşanlar | 12 | 7.253 | 5.265 | 3.289 | 1.966 | 778 | ||
| 2501 – 3000 cm’ e kadar | 250.000’i aşmayanlar | 13 | 9.269 | 8.063 | 5.037 | 2.710 | 995 | |
| 250.000’i aşanlar | 14 | 10.112 | 8.796 | 5.495 | 2.957 | 1.085 | ||
| 3001 – 3500 cm3 e kadar | 250.000’i aşmayanlar | 15 | 14.116 | 12.700 | 7.651 | 3.819 | 1.401 | |
| 250.000’i aşanlar | 16 | 15.399 | 13.855 | 8.346 | 4.166 | 1.529 | ||
| 3501 – 4000 cm3 e kadar | 400.000’i aşmayanlar | 17 | 22.193 | 19.164 | 11.287 | 5.037 | 2.007 | |
| 400.000’i aşanlar | 18 | 24.210 | 20.906 | 12.313 | 5.495 | 2.189 | ||
| 4001 cm3 ve yukarısı | 475.000’i aşmayanlar | 19 | 36.322 | 27.238 | 16.132 | 7.250 | 2.814 | |
| 475.000’i aşanlar | 20 | 39.624 | 29.714 | 17.598 | 7.909 | 3.069 | ||
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
Bu Kanunun 27 nci maddesiyle, otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerinin vergilendirme usulünün bu Kanunla değiştirilmesine bağlı olarak Kanuna yeni eklenen (I/A) sayılı tarifenin, vergilendirme rejimine ilişkin ilgili maddelerde ibare değişiklikleri yapılmak suretiyle yer alması sağlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
Bu Kanunun 28 nci maddesiyle, vergi miktarlarında olduğu gibi taşıt değerlerinin de her yıl yeniden değerleme oranında artırılmasına imkân sağlanmakta, Bakanlar Kuruluna taşıt değerlerini ayrı ayrı veya birlikte yeniden belirleme yetkisi verilmekte; ayrıca, bu hesaplamalardaki küsuratların ne kadarının dikkate alınmayacağına ilişkin belirleme yapılmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
Bu Kanunun 29 uncu maddesiyle, otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerinin vergilendirme usulünün Kanunla değiştirilmesine bağlı olarak mevcut tarifenin, 31/12/2017 tarihinden önce kayıt ve tescil edilmiş taşıtlar için uygulanmasını sağlamak üzere geçici madde düzenlenmektedir.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
- E) 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
1) Engellilerin istisna kapsamında taşıt alımına sınırlama getirilmesi
Bu Kanunun 78 inci maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun Diğer istisnalar başlıklı 7 nci maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan malların (otomobil, arazi taşıtı, SUV ve benzeri) engelliler tarafından ilk iktisabında uygulanan istisna, Bakanlar Kurulunca ÖTV Kanunun 12 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendine göre özel tüketim vergisi matrahı esas alınarak fiyat grupları itibarıyla farklı oranlar belirlenmesi halinde, belirlenen en yüksek orana tabi olanların dışındaki taşıtlarla sınırlandırılmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
2) Makaronlara ilişkin vergileme ölçülerinin belirlenmesi
Bu Kanunun 79 uncu maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listenin (B) cetveline dahil edilmesi suretiyle özel tüketim vergisinin kapsamına alınmasına bağlı olarak makaronlara ilişkin vergileme ölçüleri belirlenmektedir.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
Bu Kanunun 80 inci maddesiyle, makaronların 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listenin (B) cetveline dahil edilmesi suretiyle özel tüketim vergisinin kapsamına alınmasına bağlı olarak Bakanlar Kuruluna sigara ve diğer tütün mamulleri için verilen oran, asgari maktu vergi tutan ve maktu vergi tutarı belirleme yetkileri, makaronları da kapsayacak şekilde genişletilmektedir.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
3) Meyveli Gazozların ve Makaronların ÖTV kapsamına alınması
Bu Kanunun 81 inci maddesiyle ÖTV Kanunun ekinde yer alan (III) sayılı listenin; (A) cetveline Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 2202.10.00.00.12 GTİP numarasında yer alan “Meyvalı gazozlar” isimli mal eklenerek meyveli gazozların, 2202.10.00.00.19 GTİP numarasında yer alan “Diğerleri” isimli mal eklenerek enerji içecekleri ve meyve suyu özelliği göstermeyen çeşitli içeceklerin (limonatalar hariç) ile (B) cetveline 4813.10.00.80.00 GTİP numarasında yer alan mal eklenerek makaronların özel tüketim vergisinin kapsamına alınması amaçlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
- F) 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu Düzenlemeleri
Bildirimlere ilişkin düzenlemeler:
Bu Kanunun 19 uncu maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun Bilinen Adresler başlıklı 101 inci maddesinde yer alan bilinen adresler yeniden düzenlenmekte, işi bırakma bildirimlerinde, vergi mahkemesindeki dava açma dilekçelerinde, cevaplarında ve benzeri belgelerde yer alan adresler bilinen adres olmaktan çıkarılarak mükelleflerin MERNÎS kayıtlarında yer alan yerleşim yeri adresleri bilinen adresler arasına alınmaktadır. Ayrıca, tebligatın hangi durumlarda hangi adreslere ve kimlere yapılacağına ilişkin hususlarda düzenleme yapılmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
Bu Kanunun 20 nci maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun “Tebliğ Evrakının Teslimi” başlıklı 102 nci maddesi değiştirilmekte ve geçici ayrılmalar da dahil olmak üzere, tebliğ yapılacak olanların işyerlerinde veya yerleşim yerlerinde bulunamaması halinde tebliğin nasıl yapılacağı hususu düzenlenmektedir.
Bu çerçevede, mükellefin işyeri adresinde bulunamaması halinde MERNİS’te kayıtlı yerleşim yeri adresine gidilmesi esası getirilmekte ve 7201 sayılı Tebligat Kanununda yer alan kapıya yapıştırma usulüyle tebligata ilişkin benzer düzenlemeye 213 sayılı Kanunda da yer verilmektedir.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
Bu Kanunun 21 inci maddesiyle, Vergi Usul Kanununun “Tebliğin İlanla Yapılacağı Haller” başlıklı 103 üncü maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle tebliğin ilanen yapılacağı haller arasına, MERNİS’te kayıtlı yerleşim yeri adresi bulunmaması hali eklenmektedir.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
Bu Kanunun 22 nci maddesiyle, Vergi Usul Kanununun “Yetki” başlıklı mükerrer 257 nci maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle vergiye gönüllü uyumun artırılması amacıyla mükelleflere verilen hizmetlerin elektronik ortama taşınmasına ve vatandaşların vergi dairelerine gitmeksizin iş ve işlemlerini elektronik ortamda yapabilmesine, ayrıca kayıt dışılıkla mücadelede etkinliğin artırılması kapsamında elektronik ticaretin kavranmasına yönelik olarak gerekli düzenlemeleri yapma hususunda Maliye Bakanlığına yetki verilmektedir.
Diğer taraftan madde ile süresinden sonra verilen bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelere istinaden düzenlenen ihbarnamelerin mükellef, vergi sorumlusu veya bunların elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda iletilebilmesine imkân sağlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
Bu Kanunun 23 üncü maddesiyle, MERNİS’te yer alan yerleşim yeri adresinin bilinen adresler arasına alınmasıyla birlikte bu adresin MERNİS üzerinden takibi mümkün bulunduğundan madde ile Vergi Usul Kanunu’nun “Adres Değişikliklerinin Bildirilmesi” başlıklı 157 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “veya ikamet” ibaresi yürürlükten kaldırılmak suretiyle mükelleflerin ikametgâh adresi değişikliklerini vergi dairelerine bildirme zorunluluğu kaldırılmaktadır.
- G) 4158 sayılı Damga Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
1) Bakanlar Kurulu Yetkisi
Bu Kanunun 32 nci maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun mükerrer 30 uncu maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle maktu ve nispi damga vergilerinin artırılması ve indirilmesine ilişkin Bakanlar Kuruluna verilen yetkinin, kağıt türleri itibarıyla birlikte veya ayrı ayrı kullanılmasına imkân sağlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
2) Kamu özel işbirliği projelerine ilişkin istisna düzenlemesi
Bu Kanunun 33 üncü maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) sayılı tablonun “IV- Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar’‘ başlıklı bölümüne aşağıdaki fıkra eklenmektedir.
“54. Kamu özel iş birliği projelerinin finansmanı için yurtdışında ihraç edilen menkul kıymetler karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar ile bunların teminatı ve geri ödenmesine ilişkin işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlar.”
Bu suretle, kamu özel işbirliği projelerinin finansmanı için yurtdışında ihraç edilen menkul kıymet karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar ile bunların teminatı ve geri ödenmesine ilişkin işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmak suretiyle finansman maliyetleri düşürülmektedir.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
- H) 492 sayılı Harçlar Kanunu Düzenlemeleri
1) Kamu özel iş birliği projelerine harç istisnası sağlanması
Bu Kanunun 34 üncü maddesiyle, Harçlar Kanununun “Özel Kanunlardaki Hükümler” başlıklı 123 üncü maddesine fıkra eklemek suretiyle kamu özel işbirliği projelerinin finansmanı için yurtdışında ihraç edilen menkul kıymet karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin işlemler ile bunların teminatı ve geri ödenmesine ilişkin işlemlerin yargı harçları dışındaki harçlardan istisna tutulması öngörülmektedir.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
Transfer fiyatlandırmasında yöntem belirleme anlaşması harçlarının kaldırılması
Bilindiği üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13 üncü maddesinin “Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” beşinci fıkrası uyarınca, transfer fiyatlandırması uygulamasında, ilişkili kişilerle yapılan mal ya da hizmet sunumunda uygulanacak fiyat veya bedelin tespitine ilişkin yöntemler, mükellefin talebi üzerine Maliye Bakanlığı ile anlaşılarak belirlenebilmektedir.
Bu Kanunun 35 inci maddesiyle, söz konusu anlaşmaların teşviki amacıyla Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı Tarifede yer alan ve anlaşma sürecinde ödenmesi gereken başvuru harcı ve yenileme harcı kaldırılmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
- I) 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
Bu Kanunun 41 inci maddesiyle, Emlak Vergisi Kanunu’na geçici madde eklemek suretiyle takdir komisyonlarınca 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin, 2017 yılında uygulanan birim değerlerin belirli bir yüzdesini geçmemesi sağlanmaktadır. Takip eden 2019, 2020 ve 2021 yıllannda da bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında 2018 yılı için esas alınan birim değerleri üzerinden işlem yapılması amaçlanmaktadır.
Ayrıca, emlak vergi değeri veya asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri esas alınarak uygulanan vergi, harç ve diğer mali yükümlülüklerde de bu düzenleme ile belirlenen değerlerin dikkate alınacağı açıklanmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
İ) 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu Düzenlemeleri
1) Özel iletişim vergisi oranlarının %7,5 olarak belirlenmesi.
Bilindiği üzere, Gider Vergileri Kanunu’nun “Özel iletişim vergisi” başlıklı 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının;
(a) bendine göre her nevi mobil elektronik haberleşme işletmeciliği kapsamındaki (ön ödemeli hatlara yüklemeler için yapılan satışlar dahil) tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetleri %25,
(b) bendine göre radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetler %15,
(c) bendine göre kablolu, kablosuz ve mobil internet servis sağlayıcılığı hizmeti %5,
(d) bendine göre (a), (b) ve (c) bentleri kapsamına girmeyen diğer elektronik haberleşme hizmetleri %15
oranında özel iletişim vergisine tabidir.
Bu Kanunun 11 inci maddesiyle, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 39 uncu maddesinde yapılan düzenleme ile özel iletişim vergisi oranları her bir hizmet için %7,5 olarak aynı oranda belirlenmektedir.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018.
2) Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri sonucu lehe alınan paraların banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisna edilmesi
Bu Kanunun 12 nci maddesiyle, Gider Vergileri Kanunu’nun “İstisnalar:” başlıklı 29 uncu maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle işlemin yapıldığı yere bakılmaksızın vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri sonucu lehe alınan paraların banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisna edilmektedir.
Yürürlük tarihi: Yayımlandığı ayı izleyen aybaşında.
- K) 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Düzenlemesi
Şans oyunları ile gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyeler için uygulanan veraset ve intikal vergisi oranının %20’ye çıkarılması.
Bu Kanunun 14 üncü maddesiyle, Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun “Nispetler” başlıklı 16 ncı maddesinde yer alan ve şans oyunları ile gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyeler için uygulanan %10 nispetindeki veraset ve intikal vergisi oranının %20’ye çıkarılması öngörülmektedir.
Yürürlük tarihi: Yayımlandığı ayı izleyen aybaşında.
- L) 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Düzenlemeleri
Bilindiği üzere, 6183 sayılı Kanun’un 22/A maddesi ile kamu alacaklarının tahsilatım hızlandırmak amacıyla bazı ödeme ve işlemler sırasında Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge arama zorunluğu getirilmesine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
1) Amme alacağı ödenmeden yapılmayacak işlemler ile işlem yapanların sorumlulukları
Bu Kanunun 8 inci maddesiyle, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un Amme alacağı ödenmeden yapılmayacak işlemler ile işlem yapanların sorumlulukları: başlıklı 22/A maddesi yeniden düzenlenerek, kamu tüzel kişiliğini haiz kurum ve kuruluşların istisna kapsamında olanlar dahil mal veya hizmet alımları ile yapım işleri nedeniyle hak sahiplerine yapacakları ödemeler de bu kapsama alınmaktadır. Meslek kuruluşları ile vakıf üniversiteleri ise yeni düzenlemenin kapsamı dışında tutulmuştur.
Diğer taraftan, hak sahiplerine yapılacak ödemeler sırasında tahsil dairelerine olan borçların resen kesilmesi yönünde Maliye Bakanına yetki verilmektedir.
Madde kapsamında kesinti zorunluluğu getirilen ödemeler için işçi ücreti alacaklarının öncelik hakkı korunmuş ve alacağın devrine ilişkin yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme işlemlerinin, tahsil dairelerine vadesi geçmiş borcu karşılayacak kısım aynldıktan sonra kalan kısım üzerinde hüküm ifade edeceği yönünde düzenleme yapılmıştır.
Ayrıca, yapılacak ödemeden Sosyal Güvenlik Kurumu alacaklan için 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 90 ıncı maddesi uyannca, tahsil dairesi alacaklan için de 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi gereğince kesinti yapılması gerektiği durumlarda, iki kamu İdaresinin alacaklarına karşılık garameten pay ayrılması esası getirilmiştir.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
2) Yurtdışı bankaların banka kartı ve benzeri kartları ile ödenmesinde aracılık yapacak yurtiçi bankaların, katlanacağı giderler için komisyon alabilmeleri
Bu Kanunun 9 uncu maddesiyle, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun Hususi ödeme şekilleri başlıklı 41 inci maddesinde ibare değişiklikleri yapılarak, kamu alacaklarının yurtdışında bulunan vatandaşlarımız veya yabancı uyruklu kişiler tarafından yurtdışı bankaların banka kartı ve benzeri kartları ile ödenmesinde aracılık yapacak yurtiçi bankaların, katlanacağı giderler için komisyon alabilmelerine imkân sağlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: Yayımı tarihinde.
3) İhtiyati hacze itiraz, ödeme emri, ihtiyati haczin kaldırılması
Bu Kanunun 10 uncu maddesiyle, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun;
- İhtiyati hacze ilişkin dava açma süresinin düzenlendiği “İhtiyati hacze itiraz:” başlıklı 15 inci maddesinde yer alan 7 günlük süre 15 güne çıkarılmaktadır.
- Ödeme emri ile amme borçlusuna borcun 7 gün içerisinde ödenmesi veya mal bildiriminde bulunulması yönünde bildirimde bulunulacağını belirten hükümlerin yer aldığı “Ödeme emri:” başlıklı 55 inci maddesinde öngörülen 7 günlük süre 15 güne çıkarılmaktadır. Aynca, borcunu vadesinde ödemeyenlere ait malları elinde bulunduran üçüncü şahıslardan bu malları tahsil dairelerine bildirmeleri için belirlenmiş olan 7 günlük süre de 15 gün olarak yeniden düzenlenmektedir.
- “İhtiyati haczin kaldırılması:” başlıklı 56 nci maddesinde yer alan teminatlı alacakların paraya çevrilmesinden önce borçluya yapılan tebliğ ile verilen 7 günlük ödeme süresi 15 güne çıkarılmaktadır.
- “Ödeme emrine itiraz:” başlıklı 58 inci maddesinin birinci ve yedinci fıkralarında yer alan ödeme emrine karşı dava açma ve davası reddedilenler için mal bildiriminde bulunma süreleri 7 günden 15 güne çıkarılmaktadır.
- “Mal bildiriminde bulunmayanlar:” başlıklı 60 ıncı maddesinde yer alan mal bildiriminde bulunmayanlar hakkında uygulanacak hapsen tazyik kararı alınması için geçmesi gereken 7 günlük süre 15 güne çıkarılmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/1/2018
Söz konusu Kanun Tasarısına aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.